چشم انداز صنعت آلومینیوم و چالش های پیش رو

صنعت آلومینیوم در کشور ما با چالشهای زیادی همراه است و بقای این صنعت  در گرو تامیین مواد اولیه ،افزایش ظرفیت تولید  و لزوم سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی آلومینیوم است.

آلومینیوم از جمله فلزات مهم و استراتژیک در صنعت و اقتصاد دنیا است.این فلز گران بها با دامنه کاربرد بسیار گسترده در صنعت،پس از آهن پر مصرف ترین فلز مورد استفاده در جهان است.آلومینیوم خالص به دلیل واکنش پذیری بالای خود به ندرت و به طور طبیعی یافت می شود ولی به صورت ناخالص در سنگ های معدنی مختلفی وجود دارد.آلومینیوم عنصری نقره ای و انعطاف پذیر است و عمدتا به صورت سنگ معدن بوکسیت یافت می شود و از نظر مقاومتی که در برابر اکسیداسیون دارد،همچنین وزن و قدرت آن قابل توجه است .اکسید آلومینیوم یا آلومینا که در اصطلاح از آن به عنوان بوکسیت یاد می شود،ماده اصلی تولید آلومینیوم است.آلومینیوم برای تولید میلیون ها محصول مختلف در صنعت به کار می رود و در جهان اقتصاد نیز عنصر مهم و تاثیر گذاری است.

اجزای سازه ها و محصولاتی که از آلومینیوم ساخته می شوند،در صنعت حمل و نقل،ساختمان و بسته بندی مهم هستند.همچنین در سازه هایی که در آنها وزن،پایداری و مقاومت ضروری است،وجود این عنصر اهمیت زیادی دارد.

امروزه ۲۵ درصد مصرف آلومینیوم جهان به ساخت وسایل نقلیه،۲۵ درصد در صنعت ساختمان،۱۷ درصد در بسته بندی،۱۲ درصد در صنعت برق وبقیه در بخش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

صنعت آلومینیوم در کشور ما دارای قدمتی قریب نیم قرن است و در این سالها نیز روز به روز بر ارزش و اهمیت این فلز گرانبها افزوده شده است.در سال ۱۳۵۳ شرکت آلومینیوم ایران،ایرالکو،به عنوان اولین تولید کننده در ایران به بهربرداری رسید.شرکت آلومینیوم المهدی نیز در تیرماه ۱۳۶۹ در بندر عباس تاسیس شد.

تولید کلی آلومینیوم کشور  در حال حاضر چیزی در حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن در سال است که بنا بر سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور،باید این رقم تا سال ۱۴۰۴ به مرز یک و نیم میلیون تن در سال ارتقا پیدا کند.

برای دستیابی به جایگاه واقعی صنعت آلومینیوم باید اهداف بلند مدت و کوتاه مدت مورد توجه فعالان و دست اندر کاران این صنعت قرار گیرد.بنا بر آماری که رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران ارائه داده ایران هم اکنون جایگاه وسیعی برای ارتقا این صنعت و ایجاد اشتغال در کشور  دارد،زیرا برخی کسورهای کوچک حاشیه خلیج فارس فقط با در دست داشتن مزیت انرژی،معادل ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن آلومینیوم تولید می کنند این در حالی است که ما با داشتن مزیت های بیشتر،تنها ۳۴۰ هزار تن تولید داریم.عدم توجه به پتانسیل های کشور در این زمینه  موجب مغفول ماندن صنایع آلومینیوم شده است و این نگاه باید نغییر یابد.هر چند رسیدن به این میزان تولید تا سال ۱۴۰۴ هدف چندان بزرگی نیست اما با توجه به وضعیت کلی اقتصاد کشور و مسائل پیش رو باید با تردید به تحقق این امر نگاه کرد.